Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Pansé
Viola calcarata
Violaceae
Àutri noum : Pensèio, Pensado, Flour-de-la-ternita.
Nom en français : Pensée des Alpes.
Descripcioun :Aquesto poulido pansé (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ) trachis en coulounìo dins li pelouso e bos de mountagno. Fai de flour de mant'uno coulour, en mescladisso, blanco, vióuleto o pourpro. I'a toujour de jauno à la gorjo de la petalo d'en bas emé de rais vióulet. L'esperoun fai souvènt mai d'un cm.
Usanço :La pansé se culis "dins lou germas", Ibid. à la primo. Emé li flour se fai de tisano contro lou cop de fre.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 800 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Bos clar
- Champino
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Viola calcarata L., 1753